۳)مرور ادبیات و سوابق مربوطه:
تا کنون در این زمینه موضوع این پایان نامه ، تحقیق کامل و مدونی که به بررسی تمام جزئیات موضوع پرداخته باشد ، صورت نگرفته است همه پژوهش ها به صورت کلی انجام شده است که در ذیل به آن ها اشاره می شود.
-
- بهاره عسکری (۱۳۸۸)در پایان نامه خود با عنوان بررسی حقوق مالکیت فکری به عنوان یکی از موانع غیرتعرفه ای الحاق به سازمان جهانی تجارت به بررسی موضوع پرداخته و می نویسد سازمان جهانی تجارت به عنوان بزرگترین سازمان تنظیم کننده مقررات تجاری در روابط بینالمللی بر اصولی چون تجارت آزاد تکیه میکند . از سویی حق مالکیت فکری که نقش مثبتی در پیشرفت و توسعه صنعتی کشورها دارد به دارنده خود حق انحصاری در بهره مندی از این مالکیت را اعطا میکند. بر اساس این حق انحصاری، مالک یا دارنده آن میتواند از جریان آزاد کالا و خدمات جلوگیری کند اما امروزه بر اساس اصول سازمان جهانی تجارت حق مالکیت فکری در زمره آن دسته از حقوق اساسی است که این سازمان شناسایی نموده و حمایت از آن را به عنوان یکی از شرایط الحاق به خود محسوب می کند.
-
-
- جواد عربیان (۱۳۸۰) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان حقوق مالکیت های فکری در فقه با تبیین دیدگاه حضرت امام خمینی(س) می نویسد مالکیت های فکری و حقوقی متعلق به آن از جمله مباحث مستحدثه فقهی و حقوقی است که در زمینه حقوقی بحث های قابل توجهی پیرامون آن صورت گرفته است اما از نظر فقهی بدان دلیل که در زمان شارع مقدس موضوعی به نام حقوق مؤلف و مصنف و به طور کلی پدید آورنده وجود نداشته است در نتیجه مباحث فقهی فقیری در این باب وجود دارد که آن هم در چند سال اخیر صورت گرفته است. از همین جاست که ضرورت و اهمیت این بحث آشکار می شود. نوشته حاضر با این فرضیه اساسی که ((حق مالکیت فکری)) مشروع و دارای اعتبار شرعی است – تلاشی است در جهت یافتن بسترهای فقهی و حقوقی مناسب برای تبیین و مشروعیت اینگونه حقوق و مالکیت ها. براین اساس این پایان نامه در یک مقدمه و ۳ بخش که هریک شامل دو فصل است و یک خاتمه آورده می شود.بخش اول: که کلیت است شامل دو فصل است. در فصل اول به تعریف و توضیح واژگان مرتبط با موضوع بحث پرداخته شده است و در فصل دوم پیشنیه تاریخی حقوق مالکیتهای فکری در قالب چند مبحث ابتدا در جهان و در عهد باستان و قرون وسطی و عهد جدید سپس در فرهنگ و تمدن اسلامی و نهایتاً در ایران بررسی شده است؛ نیز در مبحثی کنوانسیونهای بینالمللی مرتبط با حقوق مالکیتهای ادبی و هنری و صنعتی و تجارتی و همچنین نهادهای بینالمللی ذیصلاح در این رابطه معرفی و توضیح داده شده است. بخش دوم: این بخش به تبیین حقوقی ((مالکیت های فکری)) اختصاص یافته است. در فصل اول مالکیتهای ادبی و هنری در چند مبحث تحت عنوان ماهیت حقوقی این نوع مالکیت ها، شرایط کلی حمایت از اثر و آثار مورد حمایت و حقوق مادی و معنوی پدیدآوردندگان بحث شده است. و در فصل دوم مالکیتهای صنعتی و تجارتی در قالب مباحث کلیات، مفاهم کلی مالکیت های صنعتی و تجارتی، وجوه عمده کنوانسیون بینالمللی پاریس و موافقتنامه TRIPS بحث و بررسی شده است. بخش سوم: تبیین فقهی ((مالکیت های فکری)) در این بخش آمده است. در فصل اول مالکیتهای فکری از منظر فقه امامیه و در فصل دوم مالکیت های فکری از منظر فقه عامه مورد بررسی قرار گرفته است. مباحث فصل اول بدین قرار است: ماهیت فقهی ((حق مالکیت فکری))، دیدگاه هایی در مشروعیت حق مالکیت فکری))، مستندات فقهی مشروعیت حق مالکیت فکری، مویداتی بر مشروعیت حق مالکیت فکری و در نهایت دیدگاه فقهی حضرت امام خمینی(ره) در این زمینه در مبحث جداگانه ای تبیین شده است. در فصل دوم نیز ابتدا ((حقوق مالکیت های فکری)) از دیدگاه فقه عامه بررسی شده سپس مالکیت های فکری در پرتو مفهوم مال از دیدگاه مذاهب اربعه مورد بحث قرار گرفته است. و در مبحث سوم نیز به دیدگاه چند تن از فقها عامه اشاره شده است. در خاتمه نیز نتیجه گیری کلی از مباحث مطروحه ارائه شده است
-
- سید مجید حسینی نور آبادی (۱۳۹۰ ) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان حمایت از طرحهای صنعتی: مطالعه تطبیقی حقوق بینالملل مالکیت فکری و ایران می نویسد مالکیت فکری که بر خلاقیتهای فکری و ذهنی انسان مبتنی است بر خلاف دیگر مالکیتها عینی و ملموس نیست. به طور کلی به دو گروه عمده مالکیت صنعتی و مالکیت ادبی و هنری تقسیم میشود. طرحهای صنعتی به عنوان بخشی از مالکیت صنعتی، حالت تزئینی و زیبایی کالای مصرفی را تشکیل میدهد.ثبت طرحهای صنعتی لازمه کسب حمایت از آن میباشد.
۴)اهداف تحقیق:
هدف از این پژوهش در گام اول گرد آوری اطلاعات و مطالعه کم و کیف مسئله مالکیت ادبی و هنری ، نحوه حمایت از آن در حقوق ایران و نظام بینالمللی وگام دوم بررسی پیامد های مثبت و منفی حمایت از این حقوق در میان اعضای جامعه بین الملل و ایران است.
۵)سؤالات تحقیق:
تا کنون در حقوق ایران در زمینه حمایت از مالکیت ادبی و هنری چه تدابیر ی اندیشیده شده است ؟
با توجه به اسناد بینالمللی موجود ، حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری چه مرحله ایی از تکامل را طی کردهاست ؟
حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری چه تبعاتی را برای کشورها بویژه کشور های در حال توسعه و کشور خودمان در پی خواهد داشت؟
۶)فرضیه های تحقیق:
در حقوق ایران در زمینه حمایت از مالکیت ادبی و هنری با وجود موفقیت هایی ، همچنان دارای خلا قانون هستیم .
با توجه به اسناد بینالمللی موجود ، به نظر میرسد در جهت حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری گام های مؤثری برداشته شده است .
حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری دارای پیامد های مثبت و منفی برای کشورها بویژه کشور های در حال توسعه و کشور خودمان است.
۷) تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی :
دارایی فکری(Intellectual Property): به داراییهای حاصل از خلاقیتهای فکری اشخاص اعم از حقوقی یا حقیقی اطلاق میگردد که عمدتاًً در دو زمینه کلّی صنعتی (نظیر اختراعات، طرحهای صنعتی، علائم و نامهای تجاری) و ادبی و هنری (نظیر آثار مکتوب، نرمافزارهای رایانهای، موسیقی، شعر، فیلم و مجسمهسازی) میباشند.