۲۰۱۱
توزیع سود بین سهامداران در زمره عواملی چون اندازه شرکت، در پیش بینی جریان نقدی آزاد موثر خواهد بود.
جدول ۲-۲- خلاصه تحقیقات خارجی
۲-۶-۲- پژوهشهای داخل کشور
جهانخانی و همکاران (۱۳۸۴) با بررسی عوامل تعین کننده نسبت تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران سی سال های ۱۳۷۷-۱۳۸۲ به این نتیجه رسیدند که بین اندازه، فرصت های رشد و ریسک با نسبت تقسیم سود رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. همچنین رضوانی راز و همکاران (۱۳۸۴) با در نظر گرفتن فرصت های سرمایه گذاری و اندازه به عنوان متغیرهای کنترلی به بررسی رابطه جریان نقدی آزاد و مجموع بدهی کوتاه مدت و بلند مدت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند و به این نتیجه رسیدند که شرکت هایی که فرصت های سرمایه گذاری آن های پایین است، بین جریان نقدی آزاد و میزان بدهی رابطه وجود دارد.
گرمرودی لطف آبادی (۱۳۸۴) با بررسی تاثیر هزینه نمایندگی بر نسبت تقسیم سود ۱۸۹ شرکت در بورس تهران طی سال های ۱۳۷۶-۱۳۸۰ به این نتیجه رسیده است که تعداد سهامداران عادی، دارایی های وثیقه ای و جریان های نقدی آزاد به صورت مثبت با نسبت سود سهام تقسیمی رابطه دارند. پورحیدری و همکاران (۱۳۸۷) با بررسی عوامل تعیین کننده نسبت تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی ۱۳۸۰-۱۳۸۴ به این نتیجه رسیدند که بین وجود فرصت های رشد سرمایه گذاری سودآور و درصد سوزیع سود ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد که با یافته های نظریه جنسن (۱۹۸۶) مغایرت دارد.
پایداری سود بر رابطه بین سود و جریان نقد عملیاتی با بازده سهام تاثیر دارند. اما، اندازه شرکت تنها بر رابطه بین سود عملیاتی با بازده سهام تاثیرگذار است(محمودی، ۱۳۸۸). بررسی رابطه بین پایداری سود و هزینه سرمایه سهام عادی نشان از آن دارد که بین پایداری سود و هزینه سرمایه سهام عادی رابطه معکوس وجود دارد(مشایخی، محمدآبادی و حصارزاده، ۱۳۸۸).
مدیران قادرند اقلام تعهدی را مطابق میل خود تعدیل نمایند. بطوری که سود تعهدی نسبت به سود نقدی از پایداری کمتری در پیش بینی سودهای آتی برخوردار است اما سرمایه گذاران، پایداری سودهای تعهدی آتی را بیش از واقع برآورد کرده و در نتیجه ارزش سهام را اشتباه ارزیابی می کنند. یافته‌ها نشان میدهد، در سالهایی که عملکرد سهام بد است، اجزای تعهدی و نقدی سود از پایداری کمتری برخوردار هستند. اما در سال هایی که بازده سهام خوب است، سودهای تعهدی از پایداری کمتر و سودهای نقدی از پایداری بیشتری نسبت به سالهایی که عملکرد سهام، عادی است برخوردار هستند(حامدی، ۱۳۸۸).
بررسی تاثیر محافظه کاری حسابداری بر پایداری و توزیع سود از منظر تئوری نمایندگی نشان میدهد با افزایش محافظه کاری، توزیع سود سهام کاهش مییابد و به بیان دیگر پایداری سود همزمان با افزایش محافظه کاری کاهش می یابد(مشایخی، محمدآبادی و حصارزاده، ۱۳۸۸). پایداری سود، یکی از عواملی است که در اندازه گیری کیفیت سود حائز اهمیت فراوان میباشد. به طور کلی، گفته می شود هر چه سود پایدارتر باشد، دارای کیفیت بالاتری است(تاکر، ۱۳۸۹). بررسی ارتباط بین تغییرات سهم بازار با ارزشگذاری عایدات و فرصتهای رشد آتی نشان میدهد که سود جاری، با رشد سهم بازار افزایش می یابد، اما بین معیارهای سنجش تغییرات سهم بازار و فرصتهای رشد رابطه معناداری وجود ندارد(سینایی و رشیدی زاده، ۱۳۸۹).
مدیران شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، از مدیریت سود به عنوان ابزاری در جهت منافع شخصی خود (و نه افزایش ارزش شرکت) استفاده می کنند، و به عبارتی بهتر، مدیریت سود در شرکت های پذرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فرصت طلبانه و غیرسودمند میباشد(تقوی، جبارزاده و خدایار یگانه، ۱۳۸۹). همچنین، میزان مدیریت سود در شرکتهایی که همواره درجه اهرم مالی زیادی دارند با شرکت هایی که به تدریج درگیر افزایش اهرم مالی می شوند تفاوت معناداری ندارد. جریان نقدی آزاد و رشد شرکت عواملی تاثیرگذار در میزان رفتارهای فرصت طلبانه مدیران هستند که در میزان مدیریت سود اثر دارند(هاشمی و کمالی، ۱۳۸۹).
دستگیر و شریفی (۱۳۹۰) در پژوهشی به این نتیجه رسیدند که بین جریان نقدی عملیاتی و جریان نقدی آزاد با بازده سهام رابطه معناداری وجود ندارد. در حالت وجود فرصتهای رشد، بین ساختار سرمایه و سود تقسیمی رابطه منفی وجود دارد و در صورت نبود فرصتهای رشد، رابطه مثبت و معنی داری خواهد داشت. همچنین، بین ساختار مالکیت و ارزش شرکت رابطه غیرخطی و معناداری وجود داشته و فرصتهای رشد تاثیر معناداری بر این رابطه دارد. (سینایی، سلگی و محمدی، ۱۳۹۰). ایزدی نیا و کربلایی کریم (۱۳۹۰) در پژوهشی به شناسایی متغیرهای منتخب مالی موثر بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند و رابطه ی جریان نقدی آزاد، بازده نقدی سرمایه گذاری، ارزش افزوده اقتصادی و سود هر سهم را بصورت جدا از هم با بازده سهام مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که جریان نقدی آزاد با بازده سهام ارتباطی ندارد. خلاصه موارد مطرح شده بصورت جدول زیر بیان می گردد:
