پژوهش حاضر به این مسئله می پردازد که سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی چه تاثیری بر کارایی عملکرد کارکنان شرکت تولیدی صنعتی در سال ۱۳۹۳ دارد و آیا رابطه ی معناداری بین این متغیرها وجود دارد؟
۱-۳- اهمیت و ضرورت پژوهش
در عصر حاضر، تأثیر و نقش سرمایه اجتماعی، در کنار سایر عوامل، میتواند نقش بسیار مهمی در موفقیت سازمان ها ایفا کند. سرمایه اجتماعی با ایجاد و گسترش شبکه های روابط جمعی و گروهی و تقویت همبستگی میان افراد سازمان میتواند در گسترش و تثبیت فرهنگ سازمانی مطلوب نقش بسیار مؤثری ایفا نماید. در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثر بخشی خود را از دست میدهند و بدون آن پیمودن راه های پیشرفت و تکامل فرهنگی، آموزشی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در سازمان ها ناهموار و دشوار خواهد بود. در گذشته، سرمایه اجتماعی یک شایستگی ضروری برای سازمان ها محسوب نمی شد؛ اما در حال حاضر، تغییرات پر شتاب محیطی فناوری اطلاعات، نیازهای رو به رشد برای اطلاعات و آموزش، نیازهای ضروری برای نوآوری و خلاقیت، پیشرفت مداوم، تغییر به سوی طراحی ساختار سازمان های مسطح و منعطف، ارتباط بین سازمان و شبکه ذی نفعان، تأمین کنندگان و رقبا ایجاب میکند که رهبران سازمان ها سرمایه اجتماعی را به منزله یک شایستگی مشخص سازمانی ایجاد کنند(رحمانپور، ۱۳۸۲).
رونالد برت[۷] (۲۰۰۰) ، معتقد است سرمایه اجتماعی به سیما و ترکیب اجتماعی سازمان اشاره میکند که از طریق آن، ویژگی هایی هم چون اعتماد، هنجارها و باورهای مشترک و نیز شبکه (برای بهبود قابلیت ها و تسهیل هماهنگی در عمل) شکل میگیرد. سرمایه اجتماعی را می توان حاصل روابط مبتنی بر تفاهم و اعتماد بین کارکنان و مدیران سازمان دانست (روغنیان، ۱۳۹۲).
مدیریت منابع انسانی در هزاره سوم مستلزم نگرشی نوین در خصوص مدیریت توانمندی ها، استعدادها و شکوفایی ظرفیت های کارکنان، به عنوان اصلی ترین منبع خلق مزیت رقابتی، است. سرمایه روانشناختی مفهوم جدیدی است که در رفتار سازمانی مطرح شده است و امروزه کاربردهای وسیعی در علوم انسانی و به ویژه مدیریت، رهبری و منابع انسانی پیدا کردهاست. همچنین سرمایه روانشناختی به دلیل قابلیت توسعه و آموزش آن یک استرتژی مهم در زمینه توسعه منابع انسانی و توانمند سازی آن ها محسوب می شود (فروهر، ۱۳۹۲).
لذا پژوهش حاضر به دنبال آن است که تاثیر سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی بر کارایی عملکرد کارکنان شرکت تولیدی صنعتی را مورد بررسی قرار داده و پیشنهادات لازم را در این زمینه ارائه نماید.
۱-۴- اهداف پژوهش
۱-۴-۱- هدف اصلی پژوهش:
بررسی نقش تعدیل کننده سرمایه اجتماعی بر تاثیر سرمایه روانشناختی بر کارایی عملکرد کارکنان (مطالعه موردی: کارکنان شرکت تولیدی صنعتی فراسان)
۱-۴-۲- اهداف فرعی پژوهش:
-
- بررسی تاثیر اعتماد به نفس کارکنان بر کارایی عملکرد آنان.
-
- آگاهی از میزان تاثیر خوش بینی بر عملکرد سازمانی آنان.
-
- تاثیر میزان امیدواری کارکنان بر کارایی عملکردشان.
-
- آگاهی از میزان تاثیر انعطاف پذیری بر عملکرد کارکنان.
-
- بررسی میزان تاثیر اعتماد پذیری بر عملکرد کارکنان.
-
- تاثیر پایبندی به اخلاقیات بر کارایی عملکرد سازمانی.
-
- بررسی تاثیر میزان مشارکت کارکنان بر عملکرد سازمانی آنان.
- آگاهی از میزان تاثیرگذاری تعهد سازمانی بر عملکرد سازمانی کارکنان.
۱-۵- پرسش های پژوهش:
۱-۵-۱- پرسش اصلی پژوهش:
آیا سرمایه اجتماعی نقش تعدیل کننده ای در تاثیر سرمایه روانشناختی و کارایی عملکرد کارکنان دارد؟
۱-۵-۲- پرسش های فرعی پژوهش:
-
- آیا اعتماد به نفس کارکنان بر کارایی عملکرد کارکنان آنان تاثیر دارد؟
-
- آیا خوش بینی کارکنان بر کارایی عملکرد کارکنان آنان تاثیر دارد؟
-
- آیا امیدواری بر کارایی عملکرد کارکنان تاثیری دارد؟
-
- آیا انعطاف پذیری بر کارایی عملکرد کارکنان تاثیر دارد؟
-
- آیا اعتماد پذیری بر کارایی عملکرد کارکنان تاثیر دارد؟
-
- آیا پایبندی به اخلاقیات بر کارایی عملکرد کارکنان تاثیر دارد؟
-
- آیا مشارکت کارکنان تاثیری بر کارایی عملکرد کارکنان آنان دارد؟
- آیا تعهد سازمانی بر کارایی عملکرد کارکنان تاثیر دارد؟
۱-۶- فرضیه های پژوهش
۱-۶-۱- فرضیه اصلی:
به نظر میرسد سرمایه اجتماعی نقش تعدیل کننده ای در تاثیر سرمایه روانشناختی بر کارایی عملکرد کارکنان دارد.
۱-۶-۲- فرضیه های فرعی:
-
- به نظر میرسد اعتماد به نفس کارکنان بر کارایی عملکرد آنان تاثیر دارد.
-
- به نظر میرسد خوش بینی کارکنان بر کارایی عملکرد آنان تاثیر دارد.
-
- به نظر میرسد امیدواری بر کارایی عملکرد کارکنان تاثیر دارد.
-
- به نظر میرسد انعطاف پذیری کارکنان بر عملکرد آنان تاثیر دارد.
-
- به نظر میرسد اعتماد پذیری کارکنان بر کارایی عملکرد کارکنان تاثیر دارد.
-
- به نظر میرسد پایبندی به اخلاقیات بر عملکرد سازمانی تاثیر دارد.
-
- به نظر میرسد مشارکت کارکنان بر کارایی عملکرد سازمانی تاثیر دارد.
- به نظر میرسد تعهد سازمانی بر کارایی عملکرد سازمانی تاثیر دارد.
۱-۷- متغیرهای پژوهش
در این پژوهش، سرمایه اجتماعی و سرمایه روانشناختی به عنوان متغیرهای مستقل و کارایی عملکرد کارکنان به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده اند.
۱-۸- قلمرو مکانی و زمانی پژوهش
این پژوهش بر روی کارکنان شرکت تولیدی صنعتی فراسان واقع در شهر شیراز در سال ۱۳۹۳ انجام گردیده است.
فصل دوم
ادبیات پژوهش و مبانی نظری
۲-۱- مقدمه
طی چند دهه اخیر در مباحث توسعه علاوه بر سرمایه های انسانی، فیزیکی و اقتصادی که در دیدگاه های سنتی توسعه مطرح بود، به سرمایه اجتماعی توجه شده است. سرمایه اجتماعی مفهومی فرا رشته ای بین علوم انسانی است که به نقش نیروهای اجتماعی در توسعه جوامع می پردازد و اقتصاد دانان و جامعه شناسان در بررسی های اقتصادی و اجتماعی جوامع توسعه یافته به این مفهوم توجه دارند. این رویکرد، نشان دهنده اهمیت نقش ساختارها و روابط اجتماعی بر متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیجوامع میباشد. از سوی دیگر مطالعه روند رشد وتوسعه کشورها بیانگر این واقعیت است که سایر سرمایه ها در صورت بهره گیری از سرمایه اجتماعی سبب رشد و توسعه یک جامعه میشوند. زمانی که سرمایه اجتماعی وجود دارد، کنش های اجتماعی تسهیل می شود و هزینه تعاملات کاهش مییابد. ثبات و انسجام اجتماعی به همراه همکاری و مشارکت اجتماعی که از مؤلفه های سرمایه اجتماعی هستند، شروط لازم برای توسعه میباشند(جوادیه، ۱۳۹۲ ).
“